W środę 5 kwietnia w siedzibie Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej (AHK Polska) odbyło się spotkanie Komisji ds. Compliance. Gościem specjalnym był Przedstawiciel Krajowy i Dyrektor Wykonawczy UN Global Compact Network Poland Kamil Wyszkowski, który przedstawił krótką historię tej inicjatywy i najważniejsze efekty jej dotychczasowej działalności w kontekście rozwoju kultury compliance w przedsiębiorstwach, jej obecne priorytety, a także plany na przyszłość.
UN Global Compact to największa na świecie inicjatywa skupiająca zrównoważony biznes. Od momentu powołania w 2000 roku przez Sekretarza Generalnego ONZ Kofiego Annana prowadzi działania na rzecz środowiska, praw człowieka, przeciwdziałania korupcji oraz godnej i legalnej pracy. Poprzez współpracę z rządami, międzynarodowymi organizacjami, firmami i instytucjami staje się katalizatorem zmian. Promuje odpowiedzialne obywatelstwo korporacyjne, w szczególności zaś tworzenie i rozpowszechnianie zasad compliance w biznesie. W Polsce inicjatywa działa jako Global Compact Polska od 2001 roku.
Kamil Wyszkowski podkreślił, jak ważną rolę w promowaniu wysokich standardów odgrywają firmy, które powinny tworzyć swoistą przestrzeń wolności, wspierając różnorodność, inkluzywność czy równe traktowanie. To szczególnie ważne w świecie, gdzie przestrzeganie praw człowieka, demokracja i pokój są rzeczywistością w zdecydowanej mniejszości państw na świecie.
Dokumentem o fundamentalnym znaczeniu w tym zakresie były przyjęte w 2011 roku Wytyczne dot. Biznesu i Praw Człowieka („Chronić, szanować i naprawiać”), opracowane przez Specjalnego Przedstawiciela ONZ, profesora Johna Ruggie. Największym wyzwaniem dla UNGC w tym obszarze nadal pozostaje tworzenie odpowiednich narzędzi, które umożliwią wprowadzanie zmian na poziomie działalności operacyjnej firm i będą podstawą do pracy osób odpowiedzialnych za obszar compliance (compliance officers, ethcs officers). Wspomniano w tym kontekście m.in. polską ustawę o ochronie sygnalistów, ciągle czekającą na przyjęcie do polskiego porządku prawnego. Jednym z planowanych przez UNGCNP kroków będzie wypracowanie standardów branżowych, np. w sporcie, w sporej części finansowanym przez biznes. Tutaj sektor prywatny może mieć znaczący wpływ na podjęcie działań regulacyjnych, zwiększających transparentność tej dziedziny życia.
Miękka siła biznesu objawia się także w szerzeniu edukacji na temat standardów etycznych i wspieranie mniejszych podmiotów, np. firm z własnego łańcucha dostaw, we wprowadzaniu odpowiednich polityk w tym zakresie.
Kamil Wyszkowski podkreślił rolę współdziałania z Ministerstwem Finansów, Krajową Administracją Skarbową oraz CBA w grupach roboczych opracowujących narzędzia przeciwdziałające szarej strefie i korupcji w różnych branżach. Wspomniał także Platformę Zrównoważonych Finansów, powołaną w listopadzie 2022 r. przy Ministerstwie Finansów, która ma działać na rzecz odpowiednich zmian regulacyjnych w tym obszarze, w szczególności w kontekście finansowania transformacji klimatycznej i wprowadzenia taksonomii UE (upowszechnienie raportowania ESG w polskich firmach). Projektowi finansowanemu przez UE współprzewodniczy UN Global Compact Network Poland.
Inną aktualną inicjatywą jest przygotowywany wspólnie przez UN Global Compact Network Polska i UNOPS raport „United Business for Ukraine”, który dotyczyć będzie odbudowy Ukrainy.
Towarzysząca pracom nad raportem ankieta, kierowana do przedsiębiorców, ma pomóc zmapować zakres deklarowanego zainteresowania firm przyszłą odbudową Ukrainy. Udział UNOPS, agendy odpowiedzialnej za przetargi ONZ w ramach programów pomocowych, ma również walor przeciwdziałania korupcji i zapewnienia transparentności. Ankietę można wypełnić pod adresem: https://firmydlaukrainy.pl
W obliczu aktualnych wyzwań obszar compliance w Polsce będzie w najbliższym czasie wymagał znacznego wzmocnienia. Obecnie w polskich firmach pracuje około tysiąca osób na stanowisku oficera compliance (specjalisty ds. zgodności). Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa zadeklarowała dalsze wsparcie dla programów realizowanych przez UN Global Compact Network w Polsce.