07.03.2024
Polska stoi przed znaczącą transformacją, korzystając z 137 mld euro z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) i Funduszu Spójności UE.
W kontekście otrzymania przez Polskę środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) 59,8 mld euro (268 mld zł) oraz z Funduszu Spójności UE (76,5 mld euro) o łącznej wartości 137 mld euro (ok. 600 mld zł), kluczowe jest zapoznanie się z priorytetami inwestycyjnymi i reformami, które zostaną sfinansowane w pierwszej kolejności oraz przeanalizowanie obszarów o najwyższej alokacji kwot. Poniżej przedstawiamy rozszerzoną analizę tych aspektów. Środki z KPO mają być wydatkowane do końca 2026r
- Priorytety Inwestycyjne i Reformy:
- Zielona Transformacja: Największa część funduszy KPO zostanie przeznaczona na projekty związane z ekologią i zrównoważonym rozwojem, w tym na zieloną transformację energetyczną. Obejmuje to inwestycje w odnawialne źródła energii, termomodernizację budynków, rozwój zielonej infrastruktury i mobilności. Szczególny nacisk kładziony jest na projekty, które przyczynią się do redukcji emisji CO2 i poprawy efektywności energetycznej. Na ten cel klimatyczny ma zostać przeznaczone 46.6% całego KPO (ok. 40 mld zł)
- Cyfryzacja: Kolejnym kluczowym obszarem są inwestycje w cyfryzację i rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych. Alokacja środków na cyfryzację administracji publicznej, rozwój szerokopasmowego internetu (także sieci 5G) oraz wsparcie dla cyfrowej transformacji przedsiębiorstw ma na celu przyspieszenie cyfrowej adaptacji polskiej gospodarki. Na ten cel klimatyczny ma zostać przeznaczone 21,3 % całego KPO.
- Zdrowie: Znaczące środki zostaną przeznaczone na poprawę dostępności i jakości usług zdrowotnych, w tym na modernizację infrastruktury medycznej, rozwój telemedycyny oraz wsparcie dla badań i rozwoju w sektorze biomedycznym.
- Obszary o Najwyższej Alokacji Kwot:
- W ramach KPO szczególnie duża część środków zostanie skierowana na projekty związane z zieloną transformacją i cyfryzacją, co odzwierciedla priorytety Unii Europejskiej w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i innowacji technologicznych. Ponadto, środki na zdrowie mają na celu nie tylko walkę z bezpośrednimi skutkami pandemii, ale również długoterminowe wzmocnienie odporności systemu zdrowotnego.
- Technologie i Rozwiązania Finansowane w Pierwszej Kolejności:
- Energia Odnawialna: Projekty dotyczące energii słonecznej, wiatrowej oraz innych źródeł odnawialnych będą miały priorytet, wspierając Polskę w osiągnięciu celów klimatycznych.
- Cyfrowa Infrastruktura: Rozwój infrastruktury cyfrowej, w tym sieci 5G i szerokopasmowego dostępu do internetu, jest kluczowy dla zwiększenia konkurencyjności gospodarki.
- Zdrowie Cyfrowe: Inwestycje w telemedycynę i cyfrowe narzędzia zdrowotne mają na celu poprawę dostępu do usług medycznych i efektywności opieki zdrowotnej.
- Pierwsza Transza Finansowania:
- Wstępna pozytywna decyzja Komisji Europejskiej umożliwia wypłatę Polsce pierwszej transzy w wysokości 6,3 mld euro, co stanowi 10,5% środków z KPO. Z tej kwoty 2,69 mld euro przyznane jest jako granty, a 3,63 mld euro jako pożyczki.
- Warunki Wypłaty:
- Polska spełniła określone kamienie milowe, w tym reformy związane z niezależnością systemu sądowniczego, co było kluczowym warunkiem do odblokowania środków.
- Łączne Finansowanie z UE:
- Oprócz środków z KPO, Polska uzyska dostęp do dodatkowych 76,5 mld euro na okres 2021-2027 w ramach programów polityki spójności, wspólnej polityki rolnej, rybołówstwa oraz finansowania polityki spraw wewnętrznych.
- Zaplanowane Inwestycje i Reformy:
- W ramach KPO dla Polski przewidziano realizację 56 inwestycji i 55 reform, mających na celu wzmocnienie gospodarki. Polska ma otrzymać łącznie 59,8 mld euro (268 mld zł), w tym 25,27 mld euro (113,28 mld zł) w postaci dotacji i 34,54 mld euro (154,81 mld zł) jako preferencyjne pożyczki. Ok. 31 mld EUR ma być przeznaczone dla przedsiębiorców.
- Zagrożenia i Wyzwania:
- Zdaniem ekspertów, istnieje ryzyko niewykorzystania środków z KPO w wysokości 150-210 mld zł, głównie z powodu braku przygotowań projektów oraz zaniechań w ostatnich latach. Znaczące znaczenie będzie miała sprawność administracji i instytucji publicznych w dystrybucji środków.
- Potencjalny Wpływ na Gospodarkę:
- Napływ środków z KPO może znacząco wpłynąć na wzrost gospodarczy, szacuje się, że może to podnieść PKB o ok. 1,2 pkt proc., przede wszystkim przez wzrost inwestycji oraz konsumpcji publicznej.
- Planowana rewizja KPO:
- W Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej przygotowano pakiet zmian który czeka na akceptację Premiera, po niej zostanie przedłożony do nieformalnych konsultacji z KE. Równocześnie mają się toczyć konsultacje z partnerami społecznymi i konsultacje publiczne.
W przypadku dalszych pytań odnośnie pozyskania środków z Funduszy Europejskich prosimy o kontakt mailowy z Wiceprzewodniczącym Komisją Cyfryzacji i Przemysłu 4.0 izby Przemysławem Sulichem lub Agnieszką Ozubko tutaj.
Stan na dzień 04.03.2024