Ostatnio w AHK
Wiadomości gospodarcze

Klauzule waloryzacyjne – ocena sytuacji w Polsce i w Niemczech

29.03.2023

Rozwiązania zwiększające stabilność obrotu gospodarczego i bezpieczeństwo stron w związku z nadzwyczajnymi zmianami otoczenia biznesowego w ostatnich latach były przedmiotem dyskusji uczestników posiedzenia Komisji ds. Zamówień Publicznych Polsko- Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej.

Odbyło się ono w dniu 28.03.2023 w siedzibie AHK Polska w Warszawie.

Głównym tematem spotkania były polskie i niemieckie rozwiązania legislacyjne, a także istniejąca praktyka w zakresie waloryzacji umów w związku z znaczącą zmianą siły nabywczej pieniądza. Swoją perspektywą dotyczącą rozwiązań polskich podzielili się zaproszeni przedstawiciele Prokuratorii Generalnej: Prezes Mariusz Haładyj oraz Wiceprezes Luiza Modzelewska.

Adwokat Jakob B. Krupski z kancelarii KKP Legal zaprezentował główne ramy prawne dotyczące klauzul waloryzacyjnych funkcjonujące na rynku niemieckim. Oprócz istniejących ogólnych przepisów w zakresie klauzul waloryzacyjnych, niemiecki ustawodawca przewidział możliwość korzystania z dekretów w sytuacjach nadzwyczajnych, które zostały uruchomione przez właściwe ministerstwa w związku z pandemią i wojną w Ukrainie, rozszerzając ochronę przedsiębiorców. Kluczowe było też uruchomienie rezerw z budżetu federalnego w wysokości 164 mld. euro, co zwiększyło możliwości reagowania podmiotów publicznych jako jednostek zamawiających i skutecznej waloryzacji istniejących umów.

W Polsce problem renegocjacji i waloryzacji biegnących umów jest obecnie jednym z najważniejszych wyzwań. Prezes Haładyj podkreślił, że istniejące rozwiązania prawne w zakresie klauzul waloryzacyjnych dają podobne możliwości ochrony stron jak w Niemczech, choć mają charakter ramowy, zostawiając dużą przestrzeń do ustaleń własnych partnerów. Stwierdził także, że praktyka dotycząca stosowanych w umowach rozwiązań oraz orzecznictwa dopiero się kształtuje. Tworzenie standardów w tym zakresie wspierają m.in. wydawane przez Prokuratorię rekomendacje. Wiceprezes Luiza Modzelewska podkreślała też znaczącą role działającego przy Prokuratorii Sadu Polubownego dla wsparcia stron przy waloryzacji kontraktów i kształtowania dobrych praktyk. Zapotrzebowanie na doradztwo i mediacje urzędu znacząco wzrosło w ostatnim czasie (308 wniosków w 2022 r., 140 wniosków w okresie od stycznia do marca 2023), przy czym 90 procent spraw kończy się ugodą.

Przedstawiciele firm członkowskich AHK, należący do komisji  wskazywali m.in. na potrzebę uwzględnienia szczególnej sytuacji firm świadczących usługi, przykładowo firm projektowych, których głównymi kosztami są koszty pracy specjalistów, w stosunku do firm wykonawczych, a także bardziej precyzyjnych regulacji o charakterze instruktażowym, które stanowiłyby wsparcie dla mniejszych publicznych podmiotów zamawiających.

Przewodniczący Komisji ds. Zamówień Publicznych dr Robert Siwik podkreślił, że możliwość przedstawienia różnych perspektyw i dzielenia się doświadczeniami jest kluczowa dla tworzenia lepszego zrozumienia wyzwań w tym zakresie oraz rozwijania dobrych praktyk. Obie strony deklarowały zamiar dalszej wymiany wiedzy oraz doświadczeń.